
مدرسه خان شیراز
شیراز که به شهر علم و مکتب شهره است، حافظ یکی از معروفترین مدارس قدیمی استان با نام مدرسه خان است. مدرسه خان در زمان حکومت صفوی و سلطنت شاه عباس صفوی ساخته شد و در برههای از تاریخ، ملاصدرا، فیلسوف مشهور ایرانی، در آن به تدریس پرداخت.
معماری مدرسه خان شیراز
امروزه مدرسه خان از مکان های دیدنی شیراز محسوب میشود و بهعنوان میراث ملی به ثبت رسیده است. این مدرسه تحت نظر «آیتالله ملک حسینی»، بهعنوان حوزه علمیه شیراز، مورد استفاده قرار میگیرد.
مدرسه خان شیراز کجاست؟
مدرسه خان از جاهای دیدنی استان فارس در شیراز است و در در محله اسحاق بیگ، در خیابان لطفعلی خان زند، بعد از سه راه احمدی و در سمت چپ قرار دارد. برای دسترسی به این مکان میتوانید از خودروی شخصی یا وسایل نقلیه عمومی استفاده کنید. نزدیکترین ایستگاه مترو شیراز، ایستگاه ولیعصر است که حدود دو کیلومتر با آن فاصله دارد. برای استفاده از اتوبوس، میتوانید از خط پایانه ولیعصر استفاده کنید، در یکی از ایستگاههای ولیعصر یا احمدی پیاده شوید و مسافت باقیمانده را پیاده طی کنید. اگر از خودروی شخصی استفاده میکنید، باید خود را به چهارراه زیر پل کابلی ولیعصر برسانید. این چهارراه خیابانهای زینبیه را در دو سو به خیابانهای لطف علی خان زند و خیابان غدیر متصل میکند. پس از این چهارراه، ۱۰۰ متر پیش بروید تا به مدرسه برسید. همچنین از سمت دیگر میتوانید، با عبور از تقاطع غیر همسطح نمازی و سهراه احمدی به این مکان دسترسی داشته باشید. در نظر داشته باشید که این خیابان بهعنوان یکی از مسیرهای پررفتوآمد شیراز، غالبا شلوغ است. ایده ساخت این مدرسه قدیمی از طرف الله وردیخان گرجی، والی وقت شیراز که از سپهسالاران شاه عباس نیز بود، مطرح شد و با همت او پروژه احداث آن، کلید خورد. الله وردیخان که از اسرای گرجی بود، در زمان شاه طهماسب از گرجستان به ایران تبعید و بهعنوان غلام به دربار صفوی راه یافت. وی مسلمان شد و در زمان شاه عباس اول از طرف پادشاه بهعنوان سپهسالاری سلطنت صفوی و نیز فرمانروایی فارس، دست یافت. وی از سال ۱۰۰۴ تا ۱۰۲۲ هجری قمری حاکم فارس بود و در این مدت اقدامات قابلتوجهی در رشد و تعالی فرهنگ و تمدن ایرانزمین انجام داد که میتوان به احداث پل الله وردی خان در اصفهان (۳۳ پل)، ساخت بازار لار، ایجاد نهر عباسی در شیراز و احداث چندین پل و کاروانسرا در مسیر اصفهان به شیراز اشاره کرد. الله وردیخان، سرداری آزاده بود و با تبعید و دربند کردن ذهنها و نوابغ آزاداندیشان مخالفت داشت. به همین دلیل ملاصدرا را برای تدریس در مدرسه خان، به شیراز دعوت کرد. ملاصدرا از فیلسوفان شیعه و بنیانگذاران حکمت متعالیه در قرن یازدهم هجری قمری بود که در آن زمان در قم و تبعید به سر میبرد. در کنار معماری و تزیینات زیبا و چشمگیری که در مدرسه خان شیراز انجام شده است، ویژگی جالب و منحصربهفرد دیگری وجود دارد که نظر کارشناسان را به خود جلب ساخته است. در ساخت مدرسه از اعداد مقدس استفاده شده است. در واقع مدرسه دارای پنج محل تدریس یا مَدرَس است که به نیت عدد مقدس پنجتن (ع)، احداث شده است که یکی از این محلهای تدریس به ملاصدرا تعلق داشت. همچنین دو اتاق در این مدرسه در کنار اتاقهای درس خارج قرار دارد که درمجموع عدد ۱۴ را تشکیل میدهد. کارشناسان معتقدند که بهرهگیری از این اعداد در ساخت عمارت مدرسه با برنامهریزی و هدف از پیش تعیین شده صورت گرفته است.